İŞLETİM SİSTEMLERİ: Bir PC sisteminin işleyişi ve de verimliliği işletim sistemine bağlıdır. Çünkü çok yüksek bir işlemciye sahip olsanız ve de işletim sisteminizin performansı olmasa bu işlemci hiç işe yaramaz. Bütün bir bilgisayarlar bir iletim sistemi ile çalıştığından çok önemlidirler. Kapasitesi işletim sisteminden kat kat fazla olan programlar bile bir işletim sistemi ile çalışırlar. İşletim sisteminin görevini kısaca donanım ile programlara arasında köprü olarak belirtebiliriz. En çok disk sürücüler ve dosya işlemlerini idare etmektedirler.
İşletim sistemleri önceleri bir standart sayılıyordu ve versiyondan başka değişikliğe uğramıyorlardı. Fakat günümüzde İnternet‘in yaygınlaşması ve gelişmiş programların çıkması ile yeni işletim sistemleri çıkmaya başlamıştır. Örneğin Windows 98 , Windows nt , Wındows me, Windows 2000 , işletim sisteminin DOS’ u çok geride bırakması gibi.
Birçok işletim sistemi vardır. Ama bunların , kullanım yerleri bakımından birçok farklılıkları vardır. Onun için tüm işletim sistemlerini piyasada kullanır halde bulabilirsiniz. Ama bunların bazıları daha çok yaygınlaşmıştır. Örneğin Windows 3,1 olarak doğan Windows 98, çok yaygınlaşmış ve vazgeçilmez bir işletim sistemi olmuştur. Özellikle grafikli özellikler ile kullanıcılara büyük kolaylık sağlamaktadır. İşletim sisteminin yaygın olarak kullanılanlarından bazıları aşağıdadır.
DOS (Disk Operating Siystem): Disk iletim sisteminin kısaltılmasıdır. Adından da anlaşıldığı gibi DOS orijinal olarak işletim sistemini disketten yüklemek için tasarlanmıştır. Çünkü ilk PC sistemlerinde sabit disk yoktu. İlk olarak IBM PC 1981 yılında piyasaya sürmüştür. Sonra Microsoft firması da MS_DOS’ u piyasaya sürmüştür. Yazılım Intelin 8086 , 8088 işlemcileri için tasarlanmıştır. Bir dahili sabit diski olan IBM XT’ nin çıkartılması ile Microsoft firması sabit diskin kullanımına izin veren ve dosya sistemini UNİX iletim sisteminden alan DOS 2,0’ı piyasaya sürdü. MS_DOS 2,0 ve hemen ardından çıkan MD_DOS 2,11 en fazla 32 MB’ lık sabit diskin kullanımına izin veriyordu ki bu miktar o zaman çok büyüktü.
Daha fazla kapasitede disklere cevap veren MS_DOS 3,3 sürümü çıkmıştır. Bu sürüm kullanıcıların ihtiyaçlarına cevap verebiliyordu, bu nedenle bu sürüm çok uzun zaman piyasada kalmıştır.
Bir ara Digital Research firması tarafından DR DOS ( Doctor Dos) piyasaya sürüldü. Bu yeni işletim sistemi 32 MB’ dan yüksek sabit diskleri destekliyor ve dosyalara şifreleme özellikleri kazandırıyordu, ayrıca veri sıkıştırma özelliği de vardı. Bu özellikleri ile bayağı yaygınlaşsa da kullanıcılar fazla performans elde edememişler ve eski işletim sistemine tekrar dönmüşlerdir.
Daha sonra üzerinde çok çalışılarak denenmiş olan MS-DOS 5,0 işletim sistemi piyasaya sürüldü. Bu sürüm görev değiştirme (Task Switching) gibi özellikleri içeriyordu.
Günümüzde ise DOS’ un en yeni sürümü MS-DOS 6,22’dir. Bu sürüm gerçekten de Türkçe harf ve klavye desteği gibi birçok yenilikler içeriyor. Ayrıca virüsler için virüs tarama programı olan Msav, bozuk diskleri düzeltmek için Scandisk , yedekleme yapmak için MS-Backup gibi programları da içeriyor.
OS/2: IBM firmasını 1987 ‘de piyasaya sürdüğü bu yeni işletim sisteminin DOS’ un yerini alacağı zannediliyordu. Ayrıca o dönemde DOS’ un geliştirilmesi gerekiyordu. Çünkü hala 640 KB’ lık belleğin fazlası kullanılamıyordu. Microsoft bu problemi LIM EMS ile çözmeye çalıştı ama bu sistemin tüm PC’ lerde kullanılamaması bu sorunu çözemedi.
Daha sonra IBM Microsoft firmasını yardımı ile OS/2 286’yı piyasaya sürdü. Bu işletim sisteminin birçok özelliği olduğu ve DOS’ un tüm problemlerini çözdüğü söyleniyordu. Ve bu iletim sistemi aynı anda iki uygulamayı çalıştırabiliyordu. OS/2 MS-DOS’ tan farklı olarak bilgisayar ağını destekleyecek şekilde tasarlanmıştır. İşletim sistemi ağ içinde veri iletiminden sorumlu olan LAN ismindeki kendi hizmet programına sahiptir. OS/2 altında çalışan bilgisayarlar dosya hizmet birimi veya iş istasyonu olarak çalışabilirler. Hatta MS_DOS bilgisayarı ile ağ oluşturabilirler. Daha sonraları IBM OS/2’nin 2,0 sürümünü çıkarmıştır.
OS/2 MS-DOS’ a göre çok kullanışlı olmasını yanında kullanıcılar arasında niye bu kadar yaygınlaşmadığı tam belirli değildir. Belki OS/2 sisteminin gereksinim duyduğu donanımın temin edilememesinden kaynaklanabilir.
UNIX: 1968’de yazılmış olan UNIX en eski işletim sistemidir. Yaşına rağmen fazla değişmemiştir. MS-DOS ve OS/2’nin bazı özellikleri Unıx’ ten gelmektedir. Örneğin dizin yapıları Unıx’ ten alınmıştır. Fakat OS/2 Unıx’ in özelliklerinin daha fazlasını almıştır. Mesela Unıx gibi OS/2’de diske kayıt yaparken ayrı parçalara değil dizi halindeki yerle kayıt yaparken , DOS bir veriyi parçalı olarak boş olan yerlere kayıt yapmaktadır. Bu nedenle Unix ve OS/2 ‘de disk ne kadar dolu olursa olsun veriye erişme hızı değişmeyecektir.
